เวลานั่งสมาธิ จะเกิดปิติ ซึ่งแต่ละครั้งจะมีอาการแตกต่างกัน อะไรคือปัจจัยทำให้เกิดปิติ?
พอจ. ตอบ: ปิติคือธรรมะสมาธิ ที่เป็นตัวบอกให้รู้ว่าจิตของเราเริ่มเป็นสมาธิ ซึ่งมีอยู่ 2 ตัว คือ
1. ความเบิกบาน รื่นเริง บันเทิงพอใจปฏิบัติ
2. มีความอิ่มเอิบ ปิติอิ่มอกอิ่มใจ ซาบซ่านตามร่างกาย…ปิติ มีอยู่ 5 อย่างคือ
- ขุททกาปีติ ปีติเล็กๆ น้อยๆ
- ขณิกาปีติ ปีติชั่วขณะ ขนลุกขนชัน
- โอกกันติกาปีติ ตัวเบาตัวลอย
- อุพเพคาปีติ โลดโผน กระตุกรุนแรง
- ผรณาปีติ ปีติซาบซ่าน เหมือนอาบน้ำเย็น…?
รับฟัง/Download MP3
นั่งสมาธิแล้วไม่ฟุ้งซ่าน แต่รู้สึกนิ่งๆ เฉยๆ ไม่คิดอะไรเลย แล้วจะเกิดสมาธิได้อย่างไร?
พอจ. ตอบ: ถ้าจิตไปรู้ว่ามันนิ่ง เฉยๆ นั่นแหละ เป็นสมาธิแล้ว… สมาธิคือการที่จิตเราอยู่กับอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งเป็นเวลานานๆ (เอกัคคตารมณ์) แต่เป็นสมาธิที่เรียกว่า สมถะสมาธิ ซึ่งยังไม่มีปัญญา และเป็นเพียงแค่อุบายที่จะทำให้จิตสงบ มีความสุข มีความเบิกบาน… แต่พระพุทธเจ้าไม่สอนอยู่แค่นี้ ต้องฝึกจิตให้มีกำลังเพิ่มขึ้นๆ จนมันแน่วแน่ เป็นกลาง มีอะไรเกิดขึ้น ก็รู้…
เวลานั่งสมาธิสักพักหนึ่งจะเกิดอาการตึงๆ ที่บริเวณหน้าผาก ระหว่างคิ้ว มันคืออะไร และควรทำอย่างไร?
พอจ. ตอบ: ให้พยายามดูจิตตัวเอง เราไม่จำเป็นต้องไปรู้หรอกว่าสิ่งเหล่านั้นมาจากไหน หรือมันคืออะไร สิ่งที่เราควรทำคือ ต้องรักษาจิตเอาไว้ ไม่ยินดียินร้าย รักษาจิตให้เป็นกลางๆ แล้วจิตของเราจะค่อยๆ หดตัวเข้ามาข้างใน แล้วสิ่งเหล่านั้นจะค่อยๆ สลายไป นี่คือวิธีแก้… เหมือนกับที่พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้ว่ามีอะไรเกิดขึ้น ให้มาดูจิตตนเอง แก้ที่จิต ให้จิตรู้ว่าสิ่งทั้งหลายทั้งปวงมันเกิดขึ้นและย่อมดับไป…
ในโลกนี้มีหลายศาสนา แต่ถ้าเขาไม่รู้จักศาสนาพุทธแล้วจะสามารถบรรลุธรรมได้อย่างไร?
พอจ. ตอบ: ทุกศาสนาล้วนสอนให้คนเป็นคนดี ไม่ประพฤติชั่วเหมือนกัน แต่สิ่งที่ศาสนาอื่นๆ ในโลกนี้ ไม่มีสอนยกเว้นศาสนาพุทธของเราคือ เรื่องโพธิปักขิยธรรม 37 ประการ หรือธรรมที่นำไปสู่การตรัสรู้และบรรลุอริยสัจ 4 ซึ่งเป็นวิธีที่จะนำไปสู่การพ้นทุกข์ …